Sinema Manyakları

Patti Cake$:

Patti, Amerika’nın küçük bir kasabasında yaşayan, annesiyle sorunlar yaşayan, kilolu, genç bir kız. Hayattaki en büyük tutkusu ise rap müzik. Çok iyi sözler yazıyor, bunları bizim âşık atışmalarını hatırlatan rap müzik kapışmalarında çok iyi kullanıyor. Hayali, elbette bir gün bu kasabadan çıkıp ünlü olmak. Önünde de bir rap müzik yarışması var. Annesi de bir zamanlar bir rock grubunda şarkıcılık yapıyormuş. O da zaman zaman geceleri kendini barlara atsa da hayatının çoğunu evinde geçiriyor.

Patti Cake$, bağımsız sinemanın anlatmayı çok sevdiği temaları karşımıza getiriyor. Küçük bir kasabada çıkışsızlık içinde yaşayan insanlar, karşısına şans çıkarsa kendini kurtarabilecek yetenekte bir karakter ve onu aşağı çekmeye çalışan zincirleri. Elbette aile sorunları da işin farklı bir katmanı. Müzik videoları ile tanınan yönetmen Geremy Jasper, bu bildik temaları rap müzik ile harmanlayarak iyi bir iş çıkarmış ve seyirci dostu bir film yapmış. Patti’nin gerçek yaşamı ile hayal dünyasını iç içe geçirmesi de iyi bir fikir. Ancak filmden keyif almak için rap müziğe de bir ilginiz olması gerekiyor. Kişisel olarak çok yakın olduğum bir müzik türü olmadığı için işin o kısmı biraz sorunluydu. Yine de finaldeki performansın insanın kanını kaynattığını itiraf etmem gerek. Hemen aşağıda filmdeki şarkılardan biri var. İzleyip/dinleyip filmi sevip sevmeyeceğinize karar verebilirsiniz.

Patti’yi canlandıran genç oyuncu Danielle Macdonald, gerçekten başarılı. Finalin bildik klişelere teslim olmamasını da filmin artıları arasında sayabiliriz.

Taş:

Orhan Eskiköy’ün Taş filmi, bu yılki Adana Film Festivali’nin programındaki ilk ulusal yarışma filmiydi. Film, belirsiz bir zaman ve mekânda geçiyor. Anne-baba ve kızlarından oluşan bir aileyi tanıyoruz. Bir erkek çocukları da varmış ama küçük yaşta kaybolmuş. Geçmişte neler yaşandığını tam olarak bilmiyoruz ama anne, bu durumdan babayı sorumlu tutuyor. Günün birinde kapılarının önünde bayılmış genç bir adam buluyorlar. Anne, onun kaybolan oğlu Hasan olduğuna inanıyor, baba çok emin değil, çocuk ise adının Selim olduğunu söylüyor. Ama bu annenin inancını değiştirmeye yetmiyor. Bir de ortada Selim/Hasan’ı arayan bir memur var.

Peşin peşin şunu söylemeliyim, daha önce gösterildiği festivallerde Taş çok iyi eleştiriler almamıştı. İzledikten sonra biraz haksızlık edildiğini düşündüm. Orhan Eskiköy sorular soran ama cevapları ele vermeyen, biraz kapalı, biraz da seyircinin filmden çıkartabileceği anlamlara sırtını yaslayan bir film yapmış. Ama sinema duygusu yerli yerinde ve kendisini izlettiriyor. Memur karakteri ya da tiplemesi üzerinden getirdiği otorite ya da devlet eleştirisi bir yana, filmin esas derdi inanç kavramı. Filmin başlarında ufak ufak adı anılmaya başlayan bu kavram, film ilerledikçe ağırlığını hissettiriyor. Film, farklı konular üzerinden dönüp dolaşarak sürekli olarak inanç mevzusuna dönüyor. O gencin Hasan ya da Selim olduğuna inanmak, duvarın gücüne inanmak, ortada bir define olduğuna inanmak vs. vs. Eskiköy, söyleşide kendisinin de belirttiği gibi Taş kavramını da birkaç farklı şekilde kullanmış. Kimi zaman mistik gücü olan bir duvarın parçası, kimi zaman sıradan bir yapının bir parçası, bazen de bir silah.

Soruları sorup, cevapları açıkça vermemenin yönetmenin bilinçli bir tavrı olduğunu söyleşide Selim/Hasan karakterini canlandıran Ahmet Varlı’nın bir cevabından da anladık. Bu karakterin geçmişi ile ilgili çekilmiş bir sahne varmış. Bu sahne bazı sorulara açıklık getirebilir, en azından karakterin kim olduğunu netleştirebilirmiş ama sonradan çıkarılmış. Belki de yönetmen, bu ve benzeri konularda, filmin temasından da hareketle, seyirci neye inanıyorsa gerçeğin o olduğunu düşünmemizi istemiş.

Neticede Taş, zor ve çaba isteyen bir film ama kötü bir film değil. Yakın zamanda gösterime de girecek. Şans verilmeli derim.

Kar:

Kar, bu seneki festivalin sürprizlerinden biri. Çok fazla bir beklentimiz yokken karşımıza çıktı ve seyirciyi çarpıp geçti. Film, Antalya’da yaşayan bir grup lise öğrencisinin hayatına odaklanıyor. Bu gençler uzaktan baktığımızda pek çok kişinin, kim bu serseriler diyeceği, hatta pek de yanlarına yaklaşmak istemediğimiz tipler. Okulda kavga çıkarıyorlar, sokakta sağa sola bulaşıyorlar, bol bol alkol ve uyuşturucu kullanıyorlar ve ağızları çok bozuk. Tüm bu gençler aynı zamanda, sosyal sınıf olarak da altlarda yer alıyorlar. Film, girişinde bu karakterleri bize tanıtmadan nedensiz şiddetlerini karşımıza getirerek ilk anda bir şok etkisi yaratıyor. Doğrusunu söylemek gerekirse bu anlarda karakterler fazla abartılı, film de itici geldi. Ancak karakterlerden birinin Bolu’dan gelen ve orta/üst sınıfa mensup, “temiz bir çocuk” olan erkek kardeşi Ali olaya dâhil olunca biz de onunla beraber bu grubu tanımaya başlıyoruz, onları seviyoruz, sevmesek bile onları anlıyoruz. Giderek bu grubun içine giren Ali, yavaş yavaş onlardan biri oluyor ve olaylar gelişiyor.

Yönetmen Emre Erdoğdu, gerçekten güçlü karakterler ve güçlü bir öykü kurmuş. Ülkemizden çok fazla iyi gençlik filmi çıkmıyor diyoruz zaman zaman. Son yıllarda gençlik komedilerinin düzeyinde bir artış olmuştu. Kar da gençliğin bir kesimine bir yandan çok sert, bir yandan da dürüst bir bakış. Genç oyuncu kadrosunun hemen hepsi çok iyi ve doğal. Hikaye gereği, Müzeyyen’i canlandıran Hazar Ergüçlü, bir adım önde. Kendisini yakın zamanda, Nuri Bilge Ceylan’ın Ahlat Ağacı’nda da göreceğimizi düşünürsek iyi bir yönde ilerlediğini söyleyebiliriz. Onun dışında çetenin başı diyebileceğimiz Hazerhan rolünde Halil Babür de son derece başarılı.

Kar, gösterime girebilecek mi bilemiyorum ama girerse 18+ sınırlandırması alacağından eminim. Günümüzün koşullarında, televizyonlarda yayınlanması da neredeyse imkânsız. Bu nedenle karşınıza çıkan festivalde izleyin derim.

Derin Sular (Submergence):

Wim Wenders, pek çok filmini sinema tarihinin en iyileri arasına alabileceğim bir yönetmen. Ne yazık ki yakın dönemdeki kurmaca filmleri çok fazla sevemedim. Submergence da bu fikrimi değiştirecek bir yapım olmadı.

Submergence, karşımıza farklı farklı yerlerde kendileri ile baş başa kalan iki karakteri getiriyor. James McAvoy’un canlandırdığı James More, köktendinci teröristler tarafından ışık bile görmeyen bir odada tutsak edilmiş durumda. Alicia Vikander’in canlandırdığı Danielle Flinders ise bilimsel bir çalışma için, denizin ışık bile sızmayan kapkaranlık bir katmanında tek başına. Bu iki karakter bir süre önce Fransa’da bir sahil otelinde tanışıp çok büyük bir aşk yaşamışlar ve bugün bulundukları durumlarda kendilerini hayata bağlayan da o aşk oluyor. Filmin temel sorunu da burada ne yazık ki. O aşk bir türlü inandırıcı olamıyor. Artık McAvoy ve Vikander’in kimyası mı tutmuyor diyelim, aralarındaki hikâye ve yakınlaşmaları inandırıcı mı değil diyelim bilemiyorum ama olamıyor. Bu durumda filmin, iki karakterin içinde bulundukları durumlar arasında kurmaya çalıştığı paralellikler de havada kalıyor.

Filmin bir diğer önemli boyutu da James More karakterinin kendisini kaçıranlar ile kurduğu iletişim. Bu konuda Wim Wenders’in kötü Müslüman teröristler ve kahraman İngiliz adam klişesini kullanması beklemezdim zaten. Nitekim o tuzaktan kaçıyor. Özellikle Reda Kateb’in canlandırdığı Saif karakteri ile olaya doğru yerlerden yaklaşıp doğru sorular soruyor. Ancak kimi zaman, özellikle doktor karakteri ile kurulan diyaloglar yeterince doyurucu değil.

Wenders, bir aşk hikâyesi içinde önemli bulduğu konuları ele almaya çalışmış. İzlediğime pişman değilim ama sanırım kendisine belgesellere devam et üstad, diyeceğim.